به گزارش مردم فردا،دومین نشست مجمع اقتصادی خزر، در حالی میزبان مقامات بلندپایه سیاسی 5 کشور حاشیه ای این دریا بود که معاون اول رئیس جمهور نیز در آن شرکت داشت. وی در این نشست پیشنهادهای اقتصادی ایران ناظر به همکاری کشورهای حاشیه خزر در موضوعات مختلف را به شرح زیر مطرح کرد:
تشکیل منطقه آزاد مشترک
تشکیل منطقه آزاد مشترک کشورهای ساحلی، نخستین و مهم ترین پیشنهاد جمهوری اسلامی به دیگر اعضای مجمع اقتصادی خزر بود. مخبر معاون اول رئیس جمهور در این نشست گفت: جمهوری اسلامی ایران به دنبال گسترش همکاری و تعامل همه‌جانبه با کشورهای همسایه به خصوص با کشورهای ساحلی دریای خزر است و پیشنهاد تشکیل «منطقه آزاد مشترک کشورهای ساحلی دریای خزر و ایجاد کریدور سبز ترانزیتی و گمرکی» را مطرح می‌کند.
ترانزیت و پیشنهاد تشکیل کمیته حمل و نقل
ترانزیت و مسیرهای ترانزیتی از مهم ترین موضوعات مطرح شده در دیدار معاون اول رئیس‌جمهور با مسئولان و مقامات دیگر کشورهای حاضر در نشست بود. مخبر در دیدار با «ایگور لویتین» دستیار رئیس جمهور روسیه، به مسیر راه‌آهن رشت-آستارا اشاره کرد و مهدی صفری معاون دیپلماسی اقتصادی وزیر امورخارجه هم با اشاره به توافقات ایران و روسیه درباره همکاری ترانزیتی و سرمایه گذاری برای  این مسیر، گفت: خوشبختانه در حوزه گمرک با کشور روسیه مسیر سبز گمرکی ایجاد شده و توافق مربوط میان دو کشور به امضا رسیده است». مخبر همچنین در دیدار با «علی اسدف» نخست وزیر جمهوری آذربایجان همکاری های حوزه حمل و نقل را از محورهای اصلی روابط ایران و آذربایجان دانست و افزود: «سند همکاری سه جانبه ایران، روسیه و آذربایجان نقش موثری در گسترش روابط فی مابین دارد».
در هر حال دومین پیشنهاد معاون اول در نشست مجمع اقتصادی حول ترانزیت ارائه شد. مخبر در سخنرانی خود، در زمینه حمل و نقل و به منظور یکسان‌سازی و هماهنگی تعرفه‌های حمل و نقل ریلی، جاده‌ای و دریایی، ایجاد زمینه برای سرمایه‌گذاری‌های مشترک در کارهای زیربنایی مانند بنادر، کشتیرانی و خطوط راه آهن، تشکیل «کمیته همکاری حمل‌ونقل، ترانزیت، تعرفه و تجارت و گمرکی» را پیشنهاد کرد.
عبور از دلار با تنظیم روابط بانکی
معاون اول رئیس جمهور در نشست با استانداران و روسای مناطق فدراسیون روسیه، بر گسترش صادرات و واردات و همچنین تهاتر میان تهران و مسکو تاکید کرد و گفت: ایران و روسیه دو کشور دوست و همسایه هستند و می توانند در مبادلات تجاری به‌جای استفاده از ارز بیگانه، از پول ملی خود استفاده کنند که در این صورت با افزایش تقاضا نسبت به پول ملی، ارزش آن ارتقا پیدا خواهد کرد. مخبر در دیدار با «علی‌خان اسماعیل‌اف» نخست‌وزیر قزاقستان هم بار دیگر بر استفاده از پول ملی دو کشور در مبادلات تجاری تاکید کرد و افزود: باید با حسن‌نیت و اراده جدی در مسیر اراده و خواست روسای جمهور در توسعه مناسبات دو کشور گام برداریم. اهمیت تبادلات پولی و بانکی میان کشورهای حاشیه خزر در سخنان مخبر در دومین نشست مجمع اقتصادی این کشورها نیز بیان شد و معاون اول رئیس‌جمهور به عنوان سومین محور پیشنهادی ایران، اعلام کرد که برای توسعه همکاری‌های پولی، بانکی و مالی با کشورهای ساحلی دریای خزر، «دستور العملی خاص» تدوین و اجرایی شود؛ کاری که جمهوری اسلامی ایران با بعضی از کشورهای ساحلی شروع کرده است.
تشکیل کمیته های «انرژی» و «توسعه همکاری در زمینه آب و برق» 
پنج کشور حاشیه دریای خزر به عنوان بزرگ ترین دارندگان منابع گازی جهان، در حالی در مسکو گردهم آمدند که زمستان سخت اروپا در راه است و بحران جنگ اوکراین، در این سختی بسیار اثرگذار خواهد بود. هیئت ایرانی نیز در گفت‌وگو و سخنرانی های مختلف در این اجلاس تلاش کرد، بیشترین همکاری را در حوزه انرژی و سوخت میان کشورها ایجاد کند. در این زمینه«جواد اوجی» وزیر نفت کشورمان که به همراه معاون اول رئیس جمهور و هیئت همراه برای شرکت در اجلاس مذکور سفر کرده بود، در حاشیه این مجمع با اشاره به همکاری های ایران و روسیه در حوزه انرژی گفت: ترانزیت و سوآپ نفت و گاز از روسیه، ایران را به هاب منطقه در موضوع انرژی تبدیل می‌کند و درآمدهای ارزی فراوانی نصیب کشور می‌شود. دستیار پوتین هم در دیدار با مخبر از آمادگی هیئت‌های تجاری و اقتصادی کشورش برای همکاری در حوزه انرژی با ایران سخن گفت.
اسماعیل‌اف قزاقستانی نیز در دیدار با مخبر بر اهمیت ارتقای سطح همکاری‌های تهران-آستانه در بخش های سوآپ نفت، تاکید کرد.  با این اوصاف مخبر در سخنرانی خود در نشست مجمع اقتصادی خزر، چهارمین پیشنهاد خود را به منظور توسعه همکاری‌ها در بخش انرژی، داد و گزینه تشکیل «کمیته همکاری نفت و گاز و فرآورده‌های نفتیِ کشورهای حاشیه دریای خزر» را  مطرح کرد. همچنین مخبر به عنوان پیشنهاد پنجم، تشکیل «کمیته‌ توسعه همکاری در زمینه‌های برق، آب و تجهیزات مربوط میان کشورهای ساحلی دریای خزر» را ارائه داد.
تدوین نقشه راه ارتقای همکاری ها در حوزه امنیت غذایی
بحرانی که جنگ اوکراین در حوزه غذا در جهان ایجاد کرد، مطرح شدن موضوعات مرتبط با این حوزه را در نشست نخست‌وزیران 5 کشور حاشیه دریای خزر، قابل پیش‌بینی کرده بود. در این زمینه «ساداتی‌نژاد» وزیر جهاد کشاورزی که به همراه معاون اول در دومین مجمع اقتصادی خزر شرکت کرد، در حاشیه این نشست، با تأکید بر این که کشورهای حاشیه دریای خزر لنگر امنیت غذایی جهان هستند، اظهار کرد: افزایش ۸۰ درصدی میزان تجارت کشاورزی با روسیه نشانگر عزم جدی دو کشور در توسعه روابط کشاورزی و همچنین با هدف توسعه سیاست همسایگی دولت سیزدهم است. طبق برنامه‌ریزی‌ها، ظرف یک سال آینده و در گام اول، میزان تجارت کشاورزی بین دو کشور تا ۶ میلیارد دلار افزایش می‌یابد. 
وی از تدارک برگزاری اولین نشست همکاری‌های کشاورزی بین ایران و روسیه و دیگر کشورهای حاشیه خزر خبر داد و گفت که جمهوری اسلامی آمادگی دارد نقشه راه همکاری های این کشورها در این زمینه را تهیه کند. در دیدار مخبر با همتای قزاق وی بر اهمیت تنظیم و تدوین سند امنیت غذایی هم تاکید شد. 
در همین زمینه مخبر معاون اول رئیس جمهور نیز در پیشنهاد ششم خود به مجمع اقتصادی خزر، درباره امنیت غذایی حوزه آبی خزر اظهارکرد: جمهوری اسلامی ایران ضمن پیشنهاد ارتقای همکاری کشورهای حوزه دریای خزر در زمینه امنیت غذایی، آمادگی دارد در تهیه و  نقشه راه و طرح تفصیلی این ابتکار عمل تشریک مساعی کند. باید به اصل «رعایت استانداردهای زیست‌محیطی و بهره برداری معقولانه» توجه شود.