به گزارش مردم فردا،تازه ترین گزارش پژوهشکده پولی و بانکی از وضعیت صنایع بورسی نشان می دهد که در مهر امسال رشد شاخص تولید این صنایع نسبت به مدت مشابه سال گذشته، به بیشترین میزان در 16 ماه اخیر رسیده است. این در حالی است که در مهرماه، شاهد اوج گیری ناآرامی ها در کشور بودیم. البته همان طور که خبرها نشان می داد، برخی صنایع مانند صنایع غذایی از ناآرامی ها آسیب دیدند و این موضوع خود را در داده های گزارش وضعیت تولید صنایع بورسی در این ماه نشان داده است.  
به گزارش خراسان، در شرایطی که در انتهای تابستان و به خصوص مهرماه، ناآرامی ها در کشور شدت گرفت و به دنبال آن فضای کسب و کار با تهدید مواجه شد، این دغدغه به وجود آمد که روند تولید در کشور دچار اختلال شود. با این حال، خوشبختانه گزارش دیروز پژوهشکده پولی و بانکی، حکایت از این دارد که روند کلی تولید در کشور به رشد مثبت خود از اوایل امسال، ادامه داده است.


رکورد جدید نرخ رشد تولید صنایع بورسی
طبق تازه ترین گزارش پژوهشکده پولی و بانکی، نرخ رشد شاخص تولید صنایع بورسی (نسبت به مدت مشابه سال قبل) که امسال روند صعودی به خود گرفته، در مهرماه به این روند ادامه داده و به حدود 7.7 درصد رسیده است. بررسی سابقه این شاخص نشان می دهد که این رقم بالاترین میزان در 16 ماه اخیر به شمار می رود.
شاخص تولید صنایع بورسی از آن جایی اهمیت دارد که شامل بیش از 280 شرکت صنعتی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار می شود. این شرکت ها بیش از نیمی از تولید کشور را در اختیار دارند. به همین دلیل می توان گفت با بررسی آمار تولید این شرکت ها می توان تا حد زیادی تغییرات تولید کل صنعت کشور را رصد کرد، به خصوص این که شاخص های رسمی کل کشور با تاخیر منتشر می شود و عمدتاً تواتر فصلی دارد.
سرآمدان رشد تولید در مهرماه
بررسی نرخ رشد تولید صنایع منتخب در مهرماه نشان می دهد که در این بازه زمانی، صنایع خودرو و قطعات، محصولات فلزی و منسوجات سه رشته صنعتی بوده اند که با رشد بیش از 20 درصدی تولید نسبت به مدت مشابه سال قبل روبه رو شده اند. از سوی دیگر صنایع شیمیایی و غذایی در این مدت رشد منفی را تجربه کرده اند. در این زمینه سه نکته مهم به چشم می خورد:
1-شاخص تولید محصولات شیمیایی بعد از چهار ماه رشد مثبت نسبت به مدت مشابه سال قبل، در مهرماه با رشد منفی مواجه شده است.
2-در صنعت فلزات اساسی، تولید در مهر نیز مانند شهریور حدود 10 درصد بیشتر از مدت مشابه سال قبل بوده است.
3-رشد شاخص تولید صنعت خودروسازی و قطعات و صنعت ماشین آلات و تجهیزات در چند ماه اخیر (نسبت به سال قبل) بیشتر از دیگر صنایع بوده و در مهرماه نیز رشد بالای 20 درصد برای تولید در این صنعت رقم خورده است.
کدام صنایع فروش شان به نسبت تولید، بیشتر شد؟ 
روند فروش شرکت ها نیز جدای از روند تولید، در بررسی وضعیت آن ها اهمیت بسیاری دارد. در این زمینه شاخص «تغییرات موجودی انبار» تحلیل خوبی از تغییرات تولید ارائه می کند. موجودی انبار همان طور که اشاره شد به تفاوت فروش و تولید شرکت ها اطلاق می شود. تغییرات موجودی انبار نیز به معنای تفاوت رشد تولید و فروش است؛ به این صورت که اگر در دوره ای رشد تولید بیشتر از رشد فروش باشد، تغییرات موجودی انبار در  آن دوره مثبت است و برعکس.
در این خصوص، بررسی وضعیت کلی شاخص تغییرات موجودی انبار نشان می دهد که این شاخص در نیمه دوم سال 1400 مثبت بوده، با این حال از ابتدای سال 1401 ورق برگشته و تغییرات موجودی انبار صنایع منفی شده است. به عبارت دیگر، رشد فروش شرکت ها بیشتر از رشد تولید آن ها بوده است.
اما بررسی دقیق تر حاکی از این است که به طور مشخص، بخش قابل توجهی از کاهش در موجودی انبار در تابستان مربوط به کاهش قابل توجه موجودی انبار شرکت های خودروسازی است و چه بسا موجودی انبار صنایع به غیر از این شرکت ها افزایشی هم بوده است. در نهایت آن طور که جدول نیز نشان می دهد، در مهر امسال تغییرات موجودی انبار در رشته «خودرو و قطعات» به طور محسوسی منفی بوده و با فاصله از دیگر صنایع قرار گرفته است. سه صنعت فلزات اساسی، صنایع غذایی و کانی های غیر فلزی نیز با رشد مثبت موجودی انبار روبه رو شده اند.
ضربه اغتشاشات به صنایع غذایی
در یک ماه گذشته گزارش هایی درباره تاثیر اغتشاشات بر فروش صنایع غذایی در رسانه ها منتشر شد. دلیلی که برای این موضوع ذکر می شد نیز به تعطیلی زودهنگام واحدهای توزیعی در اثر اغتشاشات برمی گشت. با این اوصاف، در آمارهای ذکر شده نیز به وضوح تاثیرپذیری منفی این صنعت از ناآرامی ها به چشم می خورد، به طوری که رشد تولید این صنایع، منفی 2.5 درصد و تغییرات موجودی انبار آن ها نیز مثبت 6.7 درصد بوده است. البته بعید نیست که رشد مثبت موجودی انبار رشته های دیگری که ذکر شد یا افت تولید در برخی رشته های صنعتی نیز ناشی از ناآرامی ها باشد.