به گزارش مردم فردا،هرساله بهار و تابستان فصل شروع بیماریهایی است که اگر پیشگیری از آنها را جدی نگیریم به یک دردسر بزرگ تبدیل میشوند. همانطور که از ابتدای سال تاکنون 2 مورد ابتلا به تب کریمه کنگو و یک مورد وبا (فرد پاکستانی) در خراسان رضوی گزارش و درمان شده و به تازگی هم مدیر پیشگیری و مبارزه با بیماری های دانشگاه علوم پزشکی مشهد از شناسایی ۲۱ مورد ابتلا به مالاریا در استان خراسان رضوی خبر داده است . در مطلب امروز میخواهیم از علت، نشانه و راههای درمان این سه بیماری یعنی وبا، مالاریا و تب کریمه کنگو بنویسیم. بیماریهایی که با گرم شدن هوا بیشتر خودشان را نشان میدهند.
تب کریمه کنگو؛ یک ویروس پیگیر
علت: بیماری ویروسی خونریزی دهنده تب کریمه کنگو یکی از بیماریهای بومی کشور است. این بیماری عفونی به دلیل ابتلا به ویروسی به نام «CCHFV» ایجاد میشود. ناقل اصلی این بیماری کنهای به نام هیالوماست. ویروس ابتدا به واسطه گزش کنه در بدن دام ایجاد و بعد از آن به تدریج پخش میشود. گاو، گوسفند، بز، خرگوش و جوندگانی مانند موش به عنوان عوامل اصلی انتقال این بیماری شناخته میشوند. البته این بیماری تقریبا روی تمام پرندگان به جز شترمرغ بیاثر است.
نشانهها: فرد مبتلا علایم عمومی بیماریهای عفونی مانند تب، سردرد، بدن درد، حالت تهوع و درد معده را تجربه میکند. همچنین در موارد شدیدتر ممکن است علایمی مانند خون ریزی و تشنج بروز پیدا کند. نرخ مرگومیر تب خون ریزی دهنده کریمه کنگو تا 40 درصد است.
پیشگیری و درمان: این ویروس در برابر گرما مقاومت زیادی ندارد. بنابراین پختن گوشت یا پاستوریزه کردن شیر میتواند ویروس را از بین ببرد. هنوز واکسن انسانی یا حیوانی برای تب کنگو تولید نشده، به همین دلیل تنها راه جلوگیری از ابتلا به این بیماری، آگاهی از عوامل خطر و آموزش روشهایی برای پیشگیری از ابتلا به آن است. پرندهها میتوانند ناقلان خوبی برای این بیماری باشند. همین طور خطر انتقال بیماری به انسان در هنگام کشتار پرنده یا لاشه دام وجود دارد. بیمار مشکوک به تب کریمه کنگو باید قرنطینه شود و با افراد خانواده در تماس نباشد. مراجعه به پزشک متخصص عفونی و آفتکشی خانه یکی از الزامات دیگر بعد از تشخیص بیماری است.
مالاریا؛ یک انگل ِ پردردسر
علت: مالاریا یک بیماری انگلی است. این انگل از طریق نیش پشههای آلوده، به انسان انتقال مییابد. این بیماری بیشتر در نواحی گرمسیری و نیمهگرمسیری رایج است.
نشانهها: احساس ناخوشی و تهوع شدید، عرق کردن، تب بالا و لرز از نشانههای جدی مالاریا هستند. برخی از افراد مبتلا به این بیماری ممکن است چرخههای حملات مالاریا را تجربه کنند. این حملات معمولا با لرز آغاز میشود، سپس تب بالا و بعد از آن تعریق رخ میدهد و در نهایت دمای بدن به حالت عادی برمیگردد. علایم و نشانههای مالاریا معمولا در عرض چند هفته پس از گزیده شدن توسط پشه آلوده شروع میشود. با وجود این ، بعضی از انواع انگلهای مالاریا میتوانند تا یک سال به صورت نهفته در کبد باقی بمانند.
پیشگیری و درمان: اگر میخواهید به مکانهایی که مالاریا در آن شایع است مانند جنوب آفریقا یا شبهجزیرههای آسیا سفر کنید، لازم است تا اقداماتی مانند پوشیدن لباسهای محافظ، استفاده از حشرهکش و خوابیدن زیر پشهبند را رعایت کنید. همچنین داروهایی وجود دارد که با مشورت پزشک میتوانید از آنها در مناطق پرخطر برای حفاظت از خود در برابر این بیماری انگلی استفاده کنید. برای جلوگیری از ابتلا به مالاریا بهتر است در مناطق پرخطر پوست خود را بپوشانید و از دافع حشرات روی لباس و پوست خود استفاده کنید.
وبا؛ یک باکتری
علت: بیماری وبا در واقع یک بیماری گوارشی باکتریایی است که در اثر آشامیدن آب و غذای آلوده افراد را درگیر میکند. عفونت در بیشتر موارد خفیف یا بدون علایم است، اما گاهی اوقات میتواند شدید و تهدیدکننده زندگی باشد. تماس با افراد بیمار، بهخصوص تماس با ترشحات آن ها هم میتواند عامل ابتلا به بیماری وبا باشد. مصرف میوه و سبزی شسته نشده یا غذاهای دریایی خام از دیگر علل بیماری وبا هستند.
نشانهها: علایم بسته به میزان باکتری وارد شده به بدن، شرایط جسمی و ایمنی افراد، سن بیمار و مواردی از این دست میتواند از خفیف تا شدید متفاوت باشد.به طور معمول از هر 10 نفر مبتلا به وبا یک نفر علایم شدید را تجربه میکند. مهمترین علایم وبا اسهال آبکی که گاهی اوقات به نام «مدفوع آب برنجی» توصیف میشود، حالت تهوع و استفراغ در بزرگ سالان، تشنگی، گرفتگی عضلات پا، ضربان قلب سریع و بیقراری یا تحریکپذیری است. وبا در کودکان زیر دوسال هم شدت دارد و علایمی شبیه آن چه گفتیم دارد.
پیشگیری و درمان: افراد مبتلا به وبای حاد ممکن است دچار کمآبی شدید شوند که میتواند منجر به نارسایی کلیه شود. در صورت درمان نشدن ، کمآبی شدید میتواند منجر به شوک، کما و مرگ در عرض چند ساعت شود. اسهال شدید و آبکی با بویی شبیه ماهی گندیده معمولاً اصلیترین نشانه درگیری افراد با بیماری وباست. با این حال آزمایش های تشخیصی نیز میتواند به شناسایی بیماری کمک کند. در درجه اول در درمان این بیماری باید کمآبی را جبران کرد. شستن دستها با آب و صابون، نوشیدن آب سالم، گندزدایی میوه و سبزیجات، پختن غذاها به صورت کامل و خودداری از مصرف غذاهای دریایی خام و نیمهخام از راههای پیشگیری از وباست.