به گزارش مردم فردا،هر ساله با شروع فصل سرما و با افزایش مصرف خانگی، نیروگاهها و صنایع در کشور با چالش کمبود گاز مواجه میشوند و این کمبود را با سوزاندن مازوت جبران میکنند که علاوه بر آسیبهای شدید محیط زیستی، عدمالنفع بالایی را نیز به همراه دارد.
بنابر آمارهای وزارت نفت، حدود ۵۰ درصد از سوخت موردنیاز نیروگاهها در ۴ ماه سرد سال با گازوئیل و مازوت تأمین میشود و این چرخهی معیوبی است که هر سال ادامه دارد. مصرف افسارگسیختهی گاز در فصل زمستان، نه تنها نیروگاهها و صنایع را دچار مشکل میکند بلکه آنها را مجبور به مازوتسوزی میکند که این هم ضررهای اقتصادی و هم ضررهای محیط زیستی را برای کشور ایجاد میکند؛ قیمت هر لیتر گازوئیل و مازوت صادراتی ایران معادل ۰.۷۸ و ۰.۴۷ سنت است که در صورت سوزاندن آن در نیروگاهها و عدم صادرات آن، در مجموع منجر به عدمالنفع ۸ میلیارد دلاری کشور خواهد شد.
مازوت را میتوان از جمله ترکیبهای نفت خام به شمار آورد که حاصل تقطیر جزء به جزء آن به هنگام پالایش نفت خام است و بعد از تبخیر بنزین و سایر فرآوردههای سبکتر، از نفت خام به دست میآید. مازوت از جمله محصولاتی است که بازار صادراتی خوبی دارد و ایران هم از جمله تولیدکنندگان این محصول است. فروش این محصول با توجه به تحریم بودن نفت خام ایران میتواند ارزآوری خوبی برای کشور داشته باشد اما متأسفانه مقدار بسیار زیادی از آن در داخل به مصرف میرسد در حالی که میتوان با برنامهریزی و مدیریت منابع انرژی، به خصوص در حوزهی ذخیرهسازی، بخش زیادی از مازوت را صادر و برای کشور ارزآوری کرد.
اگرچه مصرف خانگی در فصول سرد سال بسیار بالاست و عملاً به تعطیلی یا کاهش تولید صنایع میانجامد اما مقصر اصلی فقط مردم نیستند بلکه سیاستهای غلط و سوء مدیریت در این حوزه، چنین وضعیتی را رقم زده است. عدم سرمایهگذاری در توسعهی میادین و بیتوجهی به ذخیرهسازی گاز از مهمترین عوامل افزایش مصرف در فصل زمستان است.
ذخیره سازی گاز یکی از راههایی است که میتواند ناترازی گاز در فصل سرد را جبران کند؛ در واقع ذخیرهسازی میتواند از قطعی گاز صنایع در زمستان جلوگیری کند که با این اتفاق، نیروگاهها و صنایع مجبور به سوزاندن مازوت نمیشوند و این محصول به جای سوختن در داخل که به آلودهتر کردن هوا منجر میشود، میتواند به یک محصول مهم صادراتی بدل شود که برای کشور ارزآوری کند. در واقع عدمالنفع سوختن مازوت در داخل، بین 8 تا 10 میلیارد دلار است.
از آنجا که اقتصاد ایران وابسته به نفت است و نفت خام نیز مورد تحریمهای ظالمانه قرار گرفته است، دولتها باید بتوانند از راههای مختلف برای کشور ارزآوری کنند و این حجم از سوختن مازوت در داخل و عدم صادرات آن، یکی از ضعفهای بزرگی است که باید هرچه سریعتر برای آن چارهای اندیشید. ذخیرهسازی گاز میتواند یکی از راههایی باشد که سوختن مازوت در داخل کاهش یابد و صادرات آن از سر گرفته شود تا از یک سو آسیبهای محیط زیستی را کاهش دهیم و از سوی دیگر برای کشور ارزآوری کنیم.