به گزارش مردم فردا،همان طور که پیش بینی می شد، جهش نرخ دلار غیررسمی، پس از اقدامات جدید بانک مرکزی و نیز بهبود شرایط زمانی و منطقه ای، هم اینک با سقوط سریع تر روبه رو شده و احتمال کاهش بیشتر آن نیز وجود دارد. کما این که رئیس کل بانک مرکزی نیز هم اینک تاکید کرده که نرخ ارز در روند نزولی به قیمت سابق باز خواهد گشت. وی همچنین دیروز از سیاست جدید این بانک رونمایی کرد که می تواند گام جدیدی برای مهار بازار غیررسمی ارز به شمار آید. فرزین گفت که به زودی بازار سلف ارز در مرکز مبادله راه اندازی خواهد شد. جزئیات بیشتر را در ادامه می خوانیم.


یک ماهِ نگران کننده در بازار ارز
به گزارش خراسان، سه شنبه هفته قبل بود که نرخ ارز در ادامه مسیر نگران کننده چند هفته ای خود، به نیمه بالایی کانال 58 هزار تومان هم رسید. در آن زمان اگر چه برخی شایعه ها مبنی بر دلار 60 و حتی 70 هزار تومانی هم به گوش می رسید، با این حال فعالان اقتصادی و تحلیلگران با تاکید بر این که افزایش نرخ ها در این بازار منشأ چندان واقعی ندارد و عمدتاً ناشی از تحولات منطقه ای، پایان سال چینی و بروز اختلاف در روند تجارت تجار ایرانی در عراق است، معتقد بودند که بانک مرکزی این بار نیز به مانند چند جهش ناکام نرخ ارز در سال جاری، نرخ ارز غیررسمی را مهار و مدیریت خواهد کرد.
مطابق گزارش همین صفحه در چهارشنبه گذشته (11 بهمن)، اشاره برخی از کارشناسان به دو موضوع بود. اول این که رفتارشناسی بانک مرکزی در ماه های قبل نشان می داد این بانک برای تخلیه فشار تقاضا، مدتی به بازار ورود نمی‌کند و قیمت ها در بازار آزاد تا حدی افزایش می‌یابد که تقاضا محدود شود و در واقع ریسک خرید ارز آن‎قدر بالا رود تا خود متقاضیان عقب بنشینند و از خرید صرف نظر کنند. در این شرایط وقتی که التهاب تقاضا کم شد، این بار بازارساز وارد می‎شود و سرکوب قیمتی را از بالا شروع می‌کند. در واقع بازارساز، ارز را با قیمتی بالاتر از بازار عرضه می‌کند و خریداران نیز به دلیل ریسک بالا نمی خرند و وقتی ارز، بدون مشتری ماند قیمت‎ها به سمت پایین حرکت می‌کند. دومین موضوعی هم که به آن اشاره می شد، به کارگیری ابزارهای جدید سیاست پولی برای مهار تورم بود که به نظر با انتشار گواهی سود سپرده 30 درصدی کلید خورده است. این اوراق، به عنوان رقیبی جدی برای پول های سرگردانی تاکنون عمل کرده است که وسوسه می شدند به بازار خرید و فروش ارز (که منع قانونی دارد) وارد شوند.

آغاز روند نزولی نرخ ارز، سریع تر از سیر صعودی
با این اوصاف، به نظر می رسد مجموعه اقدامات انجام شده توسط بانک مرکزی و همچنین روند تحولات پیرامونی، اثر مثبت خود را بر بازار ارز گذاشته است. به طوری که از ابتدای این هفته، نرخ ارز با سرعتی که سریع‎تر از افزایش آن بود، شروع به کاهش کرده است. بر این اساس دلار غیررسمی شنبه با بیش از 1500 تومان و دیروز (تا لحظه تنظیم این گزارش) با بیش از 1200 تومان افت مواجه شد و به حدود 55 هزار و 150 تومان رسید.
 4 عاملی را که موجب شده تاکنون این ریزش قابل توجه رقم بخورد، به نقل از بیات کارشناس اقتصاد ایران این گونه بیان می کند: اولین دلیل به افت تقاضای فصلی بازمی‌گردد. با شروع شدن تعطیلات در چین به خاطر سال نو، فشار تقاضا برای درهم از این سمت با افت مواجه شده است. دلیل دوم به خود افزایش بی‌رویه قیمت دلار مربوط است. قیمت دلار با جو و هیجان بالاتر از رقم‌های مورد انتظار بالا رفته و گروهی با قلاب دلالان، طعمه شده‌اند. وی در بیان دلیل سوم، نمایشی بودن اقدامات آمریکا در خصوص آغاز جنگ جدید در خاورمیانه را بیان کرد و اما افزود: قوی ترین دلیل ریزش قیمت ها مربوط به سود سپرده 30 درصدی است که توانسته است بسیاری از نقدینگی هایی را که صاحبان آن ها ریسک پذیر نیستند جمع کند.

گواهی سپرده 30 درصد تمام شد؟!
در این حال، پرس و جوها و همین‎طور گزارش های میدانی از استقبال عجیب مردم از گواهی سود سپرده خبر می دهد. به گزارش دنیای اقتصاد،  دیروز برخی شعب بانک ها در پاسخ به متقاضیان «سپرده‌گذاری با سود 30 درصد»، از پایان اجرای این طرح خبر دادند و این مواجهه باعث «شوکه‌شدن متقاضیان این مدل سرمایه‌گذاری در بازار پول» شد. در صورتی که این موضوع را تقریباً در کل کشور یکسان بدانیم، بدان معنی است که در کمتر از یک هفته 280 هزار میلیارد تومان (معادل سقفی که بانک مرکزی برای این اوراق در نظر گرفته بود) پول پارک شده و یا سرگردان، جذب این اوراق شده اند. از این رو هیچ عجیب نیست که یک دلیل اصلی افت نرخ ارز از سقف 58 هزار تومان را همین سیاستی که به موقع اجرا شد بدانیم.

بانک مرکزی سیاست جدید رو کرد
به نظر می رسد همزمان با پوست اندازی قانون بانک مرکزی و افزایش اختیارات آن، سیاست‎گذاری های جدید این بانک در بازار ارز کماکان ادامه دارد. به گزارش ایسنا، دیروز فرزین رئیس کل بانک مرکزی خبر داد که در بازار ارز (که به نظر می رسد منظور وی مرکز مبادله ارزی است) به زودی ابزار سلف راه اندازی می شود. وی افزود: تلاش ما این است که ارز را حداقل برای یک ماه پیش فروش کنیم و به تدریج دوره آن را طولانی‌تر کنیم.  وی افزود: سیاست بانک مرکزی پیش‌بینی پذیر کردن نرخ ارز از مسیر مرکز مبادله است و این مرکز نهاد اصلی بانک مرکزی برای تامین نیازهای ارزی کشور است.

نرخ ارز حتماً به قیمت سابق بر می گردد
به گزارش تسنیم، فرزین همچنین با تأکید براین که از طریق منابعی که داشتیم، تأمین ارز (در هفته های اخیر) را با مدیریت مناسب انجام دادیم، گفت: در خصوص نرخ ارز تلاشمان این بود که در محدوده ای با ثبات باشد. همان طور که گفته بودم کاهش نرخ ارز که به دنبال موضوعات سیاسی دچار نوسان شده بود شروع شده و حتما به قیمت  سابق بر می گردد.
بازار سلف ارز به چه معناست و چه فایده ای دارد؟
مقاله علمی تخصصی «قراردادهای آتی و اختیار معامله ارزی از دیدگاه فقهی و اقتصادی» به طور خلاصه قراردادهای سلف را جزئی از قراردادهای آتی دانسته و در تعریف این قراردادها آورده است: «قراردادهای آتی، توافقنامه ای مبنی بر تعهد خرید یا تعهد فروش دارایی در زمان معین در آینده و با قیمت مشخص است» این ابزار که در حوزه ارزی به نظر نیازمند اظهارنظر تخصصی شورای فقهی بانک مرکزی نیز هست، امکان خوبی را برای فعالان اقتصادی در جهت کاهش ریسک نوسانات ارزی قرار می دهد. همان چیزی که فرزین ازآن به عنوان پیش بینی پذیر کردن نرخ ارز یادکرده است. همچنین باید گفت این بازار در صورت راه اندازی می تواند جایگزین بسیار خوب و مطمئن و در عین حال با منشأ داخلی برای بازار دلار غیر رسمی باشد که نرخ های آن به طور کاملاً غیر شفاف و از طریق کانال های تلگرامی اعلام می شود.