خودمختاری مدارس دولتی!

به گزارش مردم فردا، حتی یک سال هم نبوده مردم از «اخذ وجه توسط مدارس دولتی» هنگام ثبت نام گلایه نکنند و باز به دنبال این گلایه ها و اعتراض ها، هیچ سالی هم نبوده که مسئولان وزارت آموزش و پرورش اخذ وجه از والدین راغیرقانونی نخوانند. در برخی سال ها هم آموزش و پرورش گزارش هایی مبنی بر بازگرداندن مبالغ داده اما رویه غلط اخذ وجه در تمام سال ها و دربخش زیادی از مدارس رخ داده و همچنان اتفاق می افتد.
به این تخلف، حالا تخلف «خالص سازی مدارس دولتی» از دانش آموزانی که معدل پایین دارند هم باید اضافه شود. یعنی مدیر یک مدرسه دولتی در سایه نبود نظارت و بی قانونی، به خود اجازه می دهد، دانش آموزی را به هر دلیلی معدل پایین تری دارد در مدرسه دولتی که حق یکایک مردم است، ثبت نام نکند.
به این موارد، انبوه چالش ها و موارد دیگر درباره مدارس دولتی را هم باید افزود که متاسفانه با پیگیری هم بعضا به نتیجه نمی رسد.
دردهایی همچون بی کیفیتی آموزش، برخی معلمان کم انگیزه، امکانات ضعیف، کلاس های شلوغ، کمبود معلم و... همه از دردها و شاید زخم های عمیقی است که در تمامی این سال ها پیش چشم مسئولان کشور است اما اراده بزرگ و موثر برای رفع آن ها کم تر وجود داشته است.

پیگیری ها و گزارش های مردم موثر است؟
مدتی قبل، والدین یک دانش آموز کلاس پنجم در یک مدرسه دولتی نقل می کردند، خانم معلم فرزند خودش را در همان کلاس ثبت نام کرده و این باعث ایجاد حاشیه هایی در کلاس شده است. ما در اعتراض به این موضوع، به ناحیه مربوطه آموزش و پرورش مراجعه کردیم اما هیچ ترتیب اثری داده نشد. قطعا خودمان هم چندان نمی‌توانستیم نسبت به این موضوع به معلم و مدیر گلایه کنیم چرا که ممکن بود، برخوردها با فرزند خودمان تغییر کند بنابراین از پیگیری بیشتر صرف نظر کردیم.
ماجرای «اخذ وجه» از والدین هنگام ثبت نام همچنین ماجرایی دارد و اغلب خانواده ها می دانند اگر به مدرسه اعتراض کنند، احتمالا در مراحل ثبت نام دچار مشکل خواهند شد و برای جلوگیری از چالش های بعدی و صرف وقت برای پیگیری در آموزش و پرورش، سعی می کنند خودشان، وقت‌شان و اعصاب‌شان را به زحمت نیندازند و مبلغ درخواستی مدرسه را پرداخت کنند.
دولتی ها حق اعمال شرط و شروط ندارند
در هفته های گذشته در گزارش های متعدد خواندیم و شنیدیم که برخی مدارس دولتی از ثبت نام دانش آموزانی که معدل مورد نظر مدرسه را ندارند خودداری می کنند. رکنا در این باره می نویسد: «پدری که پسر او در پایه ششم یکی از مدارس دولتی عادی تحصیل کرده و اکنون قرار است در پایه هفتم ثبت‌نام کند، می‌گوید: به بیش از 10 مدرسه مراجعه کردم اما به دلیل این‌که پسرم در سه درس، نمره قابل قبول دارد، ثبت‌نام نمی‌کنند!» این در حالی است که وزیر آموزش و پرروش در هفته ها و روزهای اخیر بارها در این زمینه تصریح کردند که هیچ مدیری اجازه ندارد دانش‌آموز را به خاطر معدل یا کیفیت نمره در مدرسه دولتی ثبت‌نام نکند و مدارس اساسا حق اعمال نظر و شرط و شروط برای ثبت نام دانش آموزان در مدارس ندارند.
خالص سازی مدارس دولتی با چه هدفی؟
اما یک سوال مهم نیز مطرح است که هدف از خالص سازی مدارس دولتی چیست؟ وقتی قرار است روال و روند تحصیلی دانش آموزان آن مدرسه همچون سایر مدارس باشد، پس این «ویژه سازی» از چه روست؟ آیا کیفیت آموزش متفاوت است؟ یا امکانات ویژه ای در آن مدرسه وجود دارد که در سایر مدارس نیست؟
تجربه نگارنده در خصوص یکی از این مدارس می گوید، تفاوت ویژه و متفاوتی که این خالص سازی ها صورت می گیرد، در مدارس دولتی وجود ندارد. طبیعی است مدرسه دولتی که 5 میلیون تومان از دانش آموز طلب می کند، حتما باید حداقل های آموزشی را هم در محیط مدرسه فراهم کند. جالب این جاست که همین مدرسه برای کلاس های فوق العاده آموزشی، مبالغی را هم طلب می کند.
تربیت با نمره محوری ممکن نیست
در این رابطه، احمدرضا اعلایی؛ کارشناس حوزه تربیتی درباره غلبه نمره محوری در مدارس کشور و حذف دانش‌آموزان ضعیف از چرخه آموزش می گوید: برای تحول در آموزش و پرورش موضوعات متفاوتی مطرح است و یکی از آن‌ها کمرنگ کردن نمره محوری است، ممکن است برخی بگویند اصلاح وضعیت فعلی و کم‌رنگ کردن نمره محوری جزو وظایف وزیر و معاونان است اما شاهد هستیم که برای ایجاد تحول در آموزش و پرورش سال‌ها زمان گذاشتند و سند تحول بنیادین را تدوین کردند و هم‌اکنون هم در حال اجراست اما هیچ اتفاق مثبتی رخ نداد.
این کارشناس تربیتی تاکید می کند:  ارزیابی بخشی از چرخه آموزش است اما دغدغه باید میزان رشد دانش‌آموز باشد نه نمره او به عنوان مثال ارزشیابی توصیفی در دوره ابتدایی با موفقیت همراه نشد چون معلمان همچنان به دنبال ارائه کارنامه به دانش‌آموزان هستند و میزان رشد دانش‌آموزان اصلاً به عنوان دغدغه برای مسئولان آموزش و پرورش مطرح نیست.