به گزارش مردم فردا،با چینش کابینه از سوی مسعود پزشکیان و کسب رای اعتماد تمامی اعضای کابینه او ازسوی مجلس شورای اسلامی، به نظر میرسد سیاست کلی رییسجمهور ایران مشخصتر از روزهای انتخابات باشد. این امر سیاست خارجی پزشکیان را، با توجه به شعارهای انتخاباتی او، در اولویت قرار داده است. قرار گرفتن عباس عراقچی، در راس وزارت امور خارجه همچنین محمدجواد ظریف در سمت معاونت راهبردی نهاد ریاستجمهوری، هر دو از معماران برجام، خود نشان از رویکرد کلی مسعود پزشکیان در پیشبرد تعامل با دنیا و گشودن راهی برای حل و فصل پرونده هستهای و رفع تحریمها دارد. ناظران بر آنند این امر تغییر رویکردی کلی در سیاست خارجی است.
در بخش دیگری از این گزارش آمده است؛
در دوره اول وزارت محمدجواد ظریف، شرایط جهانی تاحدودی آماده تعامل ایران با غرب بود، یا دستکم مانعی جدی بر سر راه آن دیده نمیشد، در شرایط کنونی و با توجه به دو جنگ در اوکراین و غزه و تنشهای رو به گسترش ناشی از آنها، به نظر میرسد راه این تعامل بسیار سختتر باشد. در مورد پرونده هستهای ایران به واسطه گزارههایی، چون جنگ در خاورمیانه و همچنین نزدیک شدن به کارزار نوامبر (ریاستجمهوری امریکا) بعید است که در باب برنامه هستهای ایران به شکلی رسمی رایزنیهایی آغاز شود. عباس عراقچی درباره پرونده هستهای و گفتگوها برای حل این مناقشه در گفتوگوی ویژه خبری گفت: «برجام به آن شکل فعلی که وجود دارد، به تعبیری قابل احیا نیست و حتما باید این سند دوباره باز شود، قسمتهایی از آن مورد تغییر واقع شود و مذاکرات جدیدی شکل بگیرد.»
بسیاری از ناظران گمان میکنند قرار گرفتن محمدجواد ظریف در کابینه پزشکیان هم برای غرب و هم برای کسانی که امیدی به حل و فصل برنامه هستهای دارند، معنادار است. معاونت راهبردی نهاد رییسجمهور ایران در واقع اتاق فکر طرح و برنامهریزی سیاستهای کلی ریاستجمهوری است. قرار گرفتن محمدجواد ظریف، معمار برجام، در راس این معاونت به نظر میرسد ماموریت ویژهای در قبال برنامه هستهای ایران و رفع مناقشه، احتمالا به شکل نسبی، با جهان غرب داشته باشد.
اریک لوب، دانشیار گروه سیاست و روابط بینالملل در دانشگاه بینالمللی فلوریدا، در گفتگو با نشریه العربیه الجدید گفت البته در این راستا باید دید سیاستهای خارجی کلان جمهوری اسلامی که توسط شورای عالی امنیت ملی تعیین میشود، به چه شکل خواهد بود. اما قطعا حضور ظریف در کنار مسعود پزشکیان و عباس عراقچی میتواند نشانگر تحولی در سیاست خارجی تهران باشد.
همچنین، علی واعظ، مدیر پروژه ایران گروه بحران نیز معتقد است در حالی که محدوده قانونی مانور پزشکیان برای تغییر اساسی مسیر سیاستهای داخلی و خارجی ایران نامشخص است، رییسجمهوری و تیم دیپلماسی و راهبردی ایشان ممکن است در مسیر تعامل با غرب بر سر برنامه هستهای با مشکلاتی مواجه شود. به نظر میرسد یکی از بزرگترین موانع بر سر راه پزشکیان، ادامه تنشها در منطقه باشد که میتواند به خودی خود راه را برای عدم تعامل با غرب بیش از پیش ببندد.
اما از سوی دیگر، نحوه برخورد ایران در منطقه به شکل هوشمندانه و استفاده از فرصتهای گاه و بیگاه نیز میتواند راهی به برونرفت از بنبست هستهای در پی داشته باشد. تهران و واشنگتن در بحبوحه درگیریهای منطقهای چندبار به تعامل نسبی رسیدند و این امر به ویژه با میانجیگری قطر در تبادل زندانیان امریکایی و آزاد شدن پولهای بلوکه شده ایران در کرهجنوبی و عمان بر سر ادامه گفتگوهای هستهای خود را نشان داده است.
به نظر میرسد در دورهای که معماران برجام در دولت پزشکیان حضور فعالی دارند و خود رییسجمهور نیز بارها بر رفع موانع برای تعامل با دنیا، به ویژه برای رفع تحریمها علیه ایران، تاکید کرده است، مسیر از نظر فنی و سیاسی برای این تعامل گشوده است. اما در این میان نمیتوان موانع بالقوه و بالفعل بر سر این مسیر را نادیده گرفت.