به گزارش مردم فردا،تیرماه امسال بود که دولت قبل از طرح «امکان انتخاب محل هزینه کرد مالیات توسط پرداخت کنندگان» رونمایی کرد. نتایج این طرح با گذشت دو ماه حاکی از این است که حدود 350 هزار مودی مالیاتی در حوزه اصناف، در آن شرکت و محل مصرف مالیات خود را از بین طرح های عمرانی اولویت دار مشخص کرده اند. طبق این نتایج، حدود 7 هزار میلیارد تومان معادل بیش از نیمی از اعتبار مورد نیاز برای طرح ها تامین شده و درصد اعتبار برخی طرح ها به 100 درصد نیز رسیده است.

 معایب نظام سنتی مالیات ستانی
به گزارش خراسان، نظام مالیاتی در ایران مدت‌هاست که از جنبه های متعددی نظیر ناکارایی، پیچیده بودن و کهنه بودن ساختارها و فرایندها رنج برده است. به عنوان مثال مرکز پژوهش های مجلس در گزارش 17509 خود تصریح می کند که تاکید بر مالیات ستانی بر اساس منبع به جای تاکید بر مالیات بر مجموع درآمد، مبتنی بر رویکرد منسوخ قرن 19 در حوزه مالیات هاست. تفکیک نبودن حساب های شخصی از تجاری، ناکارایی های سیستمی متعدد و ممیزی محور بودن به جای داده محور بودن و ... از جمله ضعف های نظام مالیاتی به شمار می رود.
مجموعه این موارد، موجب شده تا افکار عمومی نیز بعضا ًنسبت به کارکرد نظام مالیاتی نگاه خوبی نداشته باشد. به عنوان مثال مالیات دهندگان نسبت به خرج کرد مالیات های خود در کشور نوعی بی اعتمادی و نارضایتی داشته و بعضاً این ادعا شنیده می شود که مالیات ها در غیر حوزه های عمرانی برای کشور خرج می شوند. موضوعی که می تواند بر ضریب تمکین مالیاتی و نرخ وصول آن اثر منفی داشته باشد.
 
 طرحی ابتکاری برای ایجاد اعتماد مالیاتی
با این حال در اواخر دولت سیزدهم طرحی ابتکاری به تصویب هیات وزیران رسید که می تواند بر ایجاد، احیای و ارتقای اعتماد مودیان در رابطه با نظام مالیاتی موثر باشد. به گزارش تسنیم، بر اساس رویکرد جدید که «نشان دار کردن مالیات» نامیده می شود، مالیات دهندگان مشمول تبصره 100 یا همان مودیانی که مالیات خود را سیستمی پرداخت می کنند، از این پس می توانند محل هزینه کرد مالیات پرداختی خود در پروژه های عمرانی را تعیین و انتخاب کنند. به عبارت دیگر مودیان مالیاتی مشمول تبصره ماده 100 می‌توانند به طور مستقیم بر نحوه استفاده از مالیات خود تأثیر گذاشته و نتایج ملموس مشارکت‌های مالیاتی خود را در توسعه پروژه‎‌های زیرساختی کشور مشاهده کنند. این موضوع رویکرد نوینی در حکمرانی مردم در نظام مالیاتی به شمار می رود.
 
 مشخصات پروژه های مشمول طرح نشان‌دار کردن مالیات
در این باره داود منظور رئیس سابق سازمان برنامه و بودجه 4 مرداد و در مراسم رونمایی رسمی از این طرح گفت: در اجرای طرح «امکان انتخاب محل هزینه‌کرد مالیات توسط پرداخت کنندگان (مؤدیان)» سازمان برنامه و بودجه، اسامی طرح‌های ناتمام ملی و استانی اولویت‌دار در حوزه‌های آموزش، سلامت و رفاه اجتماعی و ... که پروژه‌های احداثی و دارای مجوز بوده و حداکثر منافع عمومی را تأمین کرده و تا آخر سال به پایان می‌رسند، فهرست شده و مؤدیان می‌توانند با انتخاب آن ها در این طرح‌ها مشارکت داشته و دین خود را به کشور و حتی استان خود ادا کنند.
به گزارش ایسنا، وی افزود: در این طرح ۱۹۰۰ پروژه با اعتبار ۱۲ همت به سازمان امور مالیاتی کشور اعلام شد که در همین مدت کوتاه از اجرایی شدن طرح، ۳۲۱ پروژه ملی و ۱۲۸۱ پروژه استانی – جمعاً ۱۶۰۲ پروژه – از بین ۱۹۱۵ پروژه معرفی شده، از سوی مؤدیان انتخاب  و ۱۴۲ پروژه نیز به طور کامل تأمین اعتبار شده است. رئیس سابق سازمان امور مالیاتی کشور به  عنوان نمونه به پروژه‌های استان سیستان و بلوچستان اشاره کرده و گفت: از ۹۶ پروژه پیشنهادی این استان تا کنون ۱۵ پروژه به طور کامل تأمین اعتبار شده است. همچنین از ۱۵۴ پروژه استان گیلان تاکنون اعتبار ۲۱ پروژه به طور کامل تأمین شده است.
 
 کارنامه «نشان دار کردن مالیات ها» تا مهرماه
با این اوصاف، سازمان مالیاتی در روزهای اخیر، نتایج اجرای طرح مذکور را به تفکیک 14 بخش منتشر کرد که نشان از استقبال 350 هزار مودی در حوزه اصناف از آن دارد. این داده ها در کلیت خود، نشان می دهند که مودیان اصناف با تامین اعتبار بیش از 6 هزار و 840 میلیارد تومان برای طرح های عمرانی، بیش از 57 درصد اعتبار مورد نیاز این طرح ها را تامین کرده اند.
 

 تامین مالی کدام حوزه ها برای مودیان جذاب تر است؟ 
جزئیات بیشتر در خصوص انتخاب محل مصرف مالیات توسط اصناف نشان می‌دهد که انتخاب بیش از 64 هزار و 400 مودی ، تامین اعتبار حوزه حمل و نقل از محل مالیات هایشان بوده است و از این بابت این حوزه را می توان جذابترین حوزه برای تامین اعتبار عنوان کرد. پس از حمل و نقل، تامین اعتبار پروژه های آموزش و پرورش، منابع آب و بهداشت و درمان به ترتیب با 61 هزار و 200، 58 هزار و 600  و نیز 42 هزار و 100 مشارکت کننده در رده های بعدی قرار دارند. در انتهای این رده بندی نیز طرح های امداد و نجات و حفاظت از محیط زیست قرار گرفته اند.
 
 کدام حوزه ها بیشتر اعتبار جذب کردند؟ 
جدای از تعداد مشارکت کنندگان، میزان اعتباری که برای پروژه های حوزه های مختلف نیز جذب شده می تواند شاخصی دیگر برای اقبال مودیان به شمار آید. بر این اساس، آموزش و پرورش با جذب بیش از یک هزار و 280 هزار میلیارد تومان در صدر قرار دارد و حوزه های حمل و نقل، منابع آب و بهداشت و درمان به ترتیب با جذب بیش از یک هزار و 241 میلیارد تومان ، یک هزار و 118 میلیارد تومان و 753 میلیارد تومان در رده های بعدی قرار گرفته اند. با این حساب، مشاهده می شود که تامین اعتبار مورد نیاز در حوزه امداد و نجات به طور 100 درصد، حفاظت از محیط زیست بیش از 93 درصد، توسعه خدمات (شهری، روستایی و عشایری) بیش از 81 درصد و صنعت و معدن بیش از 71 درصد تحقق پیدا کرده که طبق اعلام رئیس سابق سازمان برنامه و بودجه می توان احتمالاً می توان انتظار بهره برداری از همه یا عمده آن را تا پایان امسال داشت.