به گزارش مردم فردا،رقابت سیاسی و حزبی در ترکیه، در سال 2022 میلادی، مانند فوتبالی است که بازیکنان، از چند روز پیش از مسابقه، در کنار چمن، در حال دویدن و گرم کردن هستند!
با آن که 13 ماه به برگزاری انتخابات سراسری ترکیه زمان باقی مانده، اما هر سنگی را که بلند کنی، خبری از نظرسنجی و رقابت و انتخابات، زیر آن است!
ائتلاف گسترده ای متشکل از 6 حزب مخالف اردوغان، به دنبال آن است تا در سال 2023 میلادی، هر طور شده، رجب طیب اردوغان رهبر حزب عدالت و توسعه و شریک او یعنی دولت باغچلی رهبر حزب راست افراطی حرکت ملی را از قدرت کنار زنند.
اما سوال مهم اینجاست، از میان رهبران این 6 حزب، چه کسی نامزد شود و یا کدامیک از آنها، تعیین کننده نامزد نهایی باشد؟ این سوال مهم و راهبردی، از سوی شرکت های نظرسنجی ترکیه مورد تامل و بررسی قرار گرفته و چندین بنگاه معتبر سنجش افکار عمومی ترکیه، درباره آن، دست به نظرسنجی میدانی زده اند.
بهتر است چه کسی نامزد شود؟
رهبران 6 حزب مخالف اردوغان، در این موضوع متفق القول هستند که باید اردوغان را از صحنه قدرت کنار بگذارند و با برگزاری یک همه پرسی، نظام ریاستی را لغو کرده و یک بار دیگر نظام سیاسی اجرایی پارلمانی را برپا کنند.
اما واقعیت این است که آنان در مورد نامزد نهایی، هنوز هم به اجماع نظر نرسیده اند. ضمن این که دو تن از رهبران این 6 حزب یعنی علی باباجان رهبر حزب جهش و دموکراسی و احمد داود اوغلو رهبر حزب آینده، آشکارا اعلام کرده اند که در مسائل سیاسی کنار احزاب مخالف اردوغان هستند اما در جریان رقابت انتخاباتی، مستقل به میدان می آیند!
حالا مشخص نیست که آیا این حرف، موضع نهایی آنان است یا صرفاً مقدمه ای است برای چانه زنی و امتیازگیری. اما در هر صورت، نامزدهای اصلی و مورد نظر شرکت های بزرگ نظرسنجی، کسانی غیر از این دو سیاستمدار مشهور هستند و اسامی آنها عبارتند از:
1.کمال کلیچدار اوغلو رهبر حزب جمهوری خلق.
2.مرال آکشنر رهبر حزب خوب.
3.منصور یواش شهردار آنکارا (مورد حمایت کلیچدار اوغلو و آکشنر).
اکرم امام اوغلو شهردار استانبول (مورد حمایت کلیچدار اوغلو و آکشنر).
دو موسسه نظرسنجی ترکیه به میان مردم این کشور رفته و چهار سناریوی انتخابات را به شکل سوال مطرح کرده اند.
این نظرسنجی مشتمل بر 4 سوال است:
1.اگر اردوغان و کلیچدار اوغلو رقیب نهایی باشند، به چه کسی رای می دهید؟
2.اگر اردوغان و آکشنر رقیب نهایی باشند، به چه کسی رای می دهید؟
3.اگر اردوغان و امام اوغلو رقیب نهایی باشند، به چه کسی رای می دهید؟
4.اگر اردوغان و یواش رقیب نهایی باشند، به چه کسی رای می دهید؟
در چهار سناریوی احتمالی مطرح شده، نتایج به این شرح است:
الف) اردوغان در برابر کلیچدار اوغلو:
اردوغان 42.5 درصد.
کلیچدار اوغلو 43.3 درصد.
«تصمیم نگرفته ام» و «رای نمی دهم»: 14.2 درصد.
ب اردوغان در برابر آکشنر:
اردوغان 41.9 درصد.
آکشنر 43.8 درصد.
«تصمیم نگرفته ام» و «رای نمی دهم»: 14.3 درصد.
ج) اردوغان در برابر یواش:
اردوغان 36.5 درصد.
یواش 54 درصد.
«تصمیم نگرفته ام» و «رای نمی دهم»: 20.5 درصد.
د) اردوغان در برابر امام اوغلو:
اردوغان 40.8 درصد.
امام اوغلو 49.7 درصد.
«تصمیم نگرفته ام» و «رای نمی دهم»: 9 درصد.
تفسیر نتایج نظرسنجی
در تفسیری دیگر، باید به این واقعیت اذعان کرد که سوالات به شکل هوشمندانه طراحی شده و جامعه هدف، در شرایطی قرار گرفته که بتواند از میان همه طیف ها، نامزد مورد نظر خود را انتخاب کند.
نگاهی اجمالی به ترکیب آرای بالا، ما را با چنین صحنه ای مواجه می کند:
1.در هر حال، رجب طیب اردوغان از هر چهار رقیب خود شکست می خوردو نمی تواند بر هیچکدام از آنها فائق بیاید.
2.در صورت تحقق سناریوی نامزدی رهبر حزب جمهوری خلق، رقابت اردوغان و کلیچدار اوغلو، شانه به شانه است و امکان برد اردوغان دور از ذهن نیست.
3. در صورت تحقق سناریوی نامزدی رهبر حزب خوب، رقابت مرال آکشنر و اردوغان نیز شانه به شانه است و از این حیث، موقعیت آکشنر، تنها اندکی از کلیچدار اوغلو بهتر است. بنابراین، نامزد شدن او نیز، برای مخالفین، ریسک و مخاطره بالایی دارد.
4. در صورت تحقق سناریوی نامزدی شهردار آنکارا، منصور یواش می تواند با اختلاف کوبنده 17 درصدی، به سرعت برق و باد از اردوغان سبقت بگیردو او را شکست دهد. بنابراین، او برای تحمیل یک شکست سنگین بر مخالفین، از بهترین موقعیت ممکن برخوردار است.
5. در صورت تحقق سناریوی نامزدی شهردار استانبول، اکرم امام اوغلو می تواند با اختلاف 9 درصدی، اردوغان را شکست دهد.
6.با توجه به این که هر دو شهردار خوش آتیه آنکارا و استانبول، با حمایت های ائتلاف ملت، یعنی با پشتیبانی مستقیم کلیچدار اوغلو و آکشنر بر سر کار آمده اند، بنابراین، اگر این دو سیاستمدار نسبتاً سالمند، خودشان رئیس جمهور نشوند، قطعاً، در تعیین رئیس جمهور بعدی ترکیه، نقش مهمی دارند.
سوال طلایی
در تفسیر آرای اردوغان در برابر هر کدام از 4 نازمدی به اسامی شان اشاره شد، یک سوال طلایی و مهم وجود دارد: چگونه است که اردوغان در برابر کلیچدار اوغلو می تواند 43.3 درصد از آرای مردم را بگیرد اما در برابر منصور یواش، تنها می تواند به 36.5 درصد برسد؟
در پاسخ به سوال بالا باید گفت: 1.منصور یواش، از بیخ و بن، یک سیاستمدار ملی گرا است و چنین چیزی به این معنی است که حتی بخشی از هواداران دولت باغچلی شریک اردوغان نیز، یواش را بر اردوغان ترجیح می دهند و حاضرند آرای خود را به نفع او به صندوق بیندازند!
2.هم اسلامگرایان محافظه کار و هم ملی گرایان و لاییک ها، کلیچدار اوغلو و حتی امام اوغلو را «دیگری» می دانند، اما نسبت به یواش، چنین حسی ندارند.
در پایان باید گفت، رقابت بین مخالفین و اردوغان، روز به روز ابعاد وسیع تر و ژرف تری یافته و با توجه به فضای سیاسی – اجتماعی دوقطبی کنونی، کنترل جامعه و ممانعت از بروز تنش های آشکار و خطرناک، از حساسیت بالایی برخوردار است.