به گزارش مردم فردا،بر اساس اعلام وزارت بهداشت تاکنون ۶۴ میلیون و ۶۵۹ هزار و ۱۶۴ نفر دوز اول، ۵۸ میلیون و ۱۴ هزار و ۵۴۲ نفر دوز دوم و ۲۷ میلیون و ۷۸۱ هزار و ۹۵۲ نفر هم دوز سوم واکسن کرونا را تزریق کردهاند. مجموع واکسنهای تزریق شده در کشور به ۱۵۰ میلیون و ۴۵۵ هزار و ۶۵۸ دوز رسیده است. البته از تزریق واکسن دوز چهارم که تزریق آن پیش از این برای کادر درمان و سالمندان آغاز شده، آماری ارائه نمیشود.
تزریق دوز سوم، ۲۷ درصد است
محمدرضا هاشمیان، فوق تخصص مراقبتهای ویژه و عضو کمیته علمی مقابله با کرونا کاهش استقبال از واکسیناسیون را نبود تبلیغات و فرهنگسازی مناسب در این باره عنوان میکند و به همشهری آنلاین میگوید: هر کشوری که واکسیناسیون مناسب داشته است، در شیوع دوباره بیماری وضعیت مناسبی دارد، مثل کشور کوبا که واکسیناسیون کامل و موثری نسبت به جمعیت خودش داشته و بالاتر از ۸۰ تا ۹۰ درصد واکسن زده است، امروز وضعیت این کشور خوب است اما در کشورهایی که میزان واکسیناسیون کم بوده یا دوز سوم را به میزان کمتر تزریق کردهاند، شرایط مناسب نیست.
او درباره شیوع یک موج جدید بیماری در کشور هم بیان میکند: این مساله را میتوان از دو سو نگاه کرد. اول رنگبندیهای کشور که اکنون با کاهش رنگ آبی و افزایش رنگهای زرد، یعنی افزایش موارد بیماری همراه شده است. این رنگها معیار کشوری است اما نگاه دوم موارد فوتی است که طی چند روز آمار صفر داشته. این شرایط نسبت به آن چیزی که اکنون در دنیا در حال رخ دادن است، اخبار خوبی به شمار میرود که تداوم آن وابسته به واکسیناسیون وابسته است.
به گفته هاشمیان در ایران بیش از ۱۵۰ میلیون دوز واکسن تزریق شده است اما تزریق دوز سوم تنها ۲۷ درصد است. حالا هم برای واکسن دوز چهارم که در بسیاری از کشورها عملیاتی شده و در کشور ما هم برای گروههای خاص در حال انجام است و از هفته آینده برای عموم آغاز میشود، اما آماری منتشر نمیشود.
واکسیناسیون کادر درمان تکمیل نشده
این عضو کمیته علمی مقابله با کرونا ادامه میدهد: کادر درمان باید امروز دوز چهارم را تکمیل کرده باشند اما هنوز محقق نشده و اگر موج جدید بیماری را داشته باشیم، آمادگی در آنها ایجاد نشده است. دلیل این مساله این است که در بیمارستانهای آموزشی کشور، به صورت عام واکسن وجود ندارد. کادر درمان باید در ساعاتی که فرصت دارند، اقدام به تزریق واکسن کنند که شرایط برای آنها به راحتی میسر نمیشود. به عنوان مثال پرسنل آیسییو نمیتوانند خارج از بیمارستان اقدام به تزریق واکسن کنند و ایکاش وزارت بهداشت به دلیل شرایط موجود که ممکن است با افزایش موارد ابتلا مواجه شویم، پرسنل را در خود مراکز درمانی واکسینه میکرد.
هاشمیان با تاکید بر این که افراد دارای ۷۰ سال و بیماری زمینهای هم ضرورت دارد که که واکسیناسیون خود را برای دوز چهارم هر چه سریعتر تکمیل کنند، بیان میکند: اکنون شرایط به گونهای است که پروتکلهای بهداشتی بسیار کمرنگ شدهاند. حتی با وجودی که تاکید شده سالمندان همچنان ماسک بزنند، آنها هم اقدام به حذف ماسک کردهاند. در حالی که سالمندان در انتهای زنجیره حذف ماسک باید آخرین گروهی باشند که پروتکلهای بهداشتی را کنار میگذارند. تاکید و توصیه اکید ما به این افراد این است که ماسک را در هر شرایطی بزنند چرا که اگر دوباره بیمار شوند، ممکن است، شدت بیماری در آنها وجود داشته باشد و استفاده از ماسک تا حدودی مانع از ابتلای آنها به فرم شدید بیماری است.
اشتباه گذشته را تکرار نکنیم
این فوق تخصص مراقبتهای ویژه معتقد است که تجربههای گذشته درباره کرونا باید اکنون مد نظر قرار بگیرد: همیشه اینطور بوده که موج بیماری از بخشی از کشور آغاز میشود و سپس به سایر نقاط میرسد. مثل موج چهارم که از سیستان و بلوچستان آغاز شد، بر اساس این تجربه اکنون اگر افزایش موارد بیماری در یک منطقه رقم میخورد، به سرعت گزارش بیماری ارسال و نسبت به مدیریت بیماری در آن منطقه با اخطارهای مشخص از جمله استفاده از ماسک، فاصله فیزیکی و تکمیل واکسیناسیون اقدام شود. با توجه به تغییراتی که در نوع اومیکرون وجود دارد، این انتظار میرود که مساله اطلاعرسانی و سرعت عمل جای اشتباهات قبلی را بگیرد.
او در پاسخ به این سوال که اکنون فقط بر واکسیناسیون تاکید میشود اما اقدام خاصی در این باره برای ترغیب مردم وجود ندارد هم بیان میکند: یکی از دلایل این مساله جدا شدن مراکز واکسیناسیون از بیمارستانهاست. این شرایط باعث شده که کادر درمان برای دوزهای یادآور به صورت کامل واکسینه نشوند. از سوی دیگر مراکز مشخص واکسیناسیون هم به صورت کامل اطلاعرسانی نمیشوند و حتی ما به عنوان کادر درمان به طور دقیق نمیدانیم که کدام مراکز اکنون فعال و در حال ارائه خدمات هستند. در کشورهای دیگر، واکسنها به راحتی در اختیار مردم قرار میگیرد.
اما در ایران هنوز واکسنها را به داروخانهها ندادهاند. واکسن رایگان هست و با پول خود مردم تهیه شده است. با یک آموزش ساده درباره نحوه نگهداری، میتوان به راحتی آنها را در اختیارشان قرار داد. همین حالا هم خیلیها نمیدانند که کجا باید برای واکسیناسیون مراجعه کنند. در حال حاضر به اعتقاد من تبلیغاتی که به صورت گسترده به مردم اعلام کنند، در چه پایگاههایی میتوانند چه واکسنهایی را ترزیق کنند، وجود ندارد و هیچ لیستی هم در اختیار مردم قرار نمیگیرد.
توالی واکسیناسیون مهمترین مساله است
هاشمیان در پاسخ به این سوال همشهری آنلاین که اکنون توصیه جهانی بروزرسانی واکسنها مطابق سویه اومیکرون است اما به نظر نمیرسد که واکسنهای موجود در کشور این شرایط داشته باشند و آیا تزریق همین واکسنها میتواند ایمنی مجدد را ایجاد کند، توضیح میدهد: واکسنهای موجود در دنیا در حال بهروزرسانی هستند اما توالی واکسیناسیون بسیار مهمتر از بروزرسانیهای آنهاست. همین واکسن پروتئینبیس در کشور مثل پاستوکووک (سوبرانا) از بهترین واکسنهای دنیا در برابر اومیکرون است. این واکسن در کشور کوبا برای کودکان و حتی افراد با حساسیتهای مختلف هم تزریق شده و ایمنی ایجاد کرده است. البته یک نکته مهم دیگر مبنی بر تغییر نوع واکسن وجود دارد، این که افراد با توجه به دوزهای قبلی در دوزهای یادآور واکسنی متفاوت تزریق کنند.
این پزشک همچنین چالش جدی را تکمیل نشدن واکسیناسیون دوز سوم عنوان میکند و میگوید: واکسنهایی که در کشور ما وجود دارد، هیچ مشکلی ندارد و در صورتی که مردم نسبت به تزریق دوزهای یادآور اقدام کنند، میتوانند منجر به افزایش ایمنی شوند. اما تبلیغات برای موثر بودن واکسنها کم است و کسی هم از جامعه پزشکی برای تشویق مردم به واکسیناسیون حمایت نمیکند. ما حتی به حمایت از شرکتهای واکسنساز و گرفتن پول برای تشویق مردم به واکسیناسیون هم متهم شدهایم. توصیه جامعه پزشکی برای تزریق واکسن، هیچ آوردهای جز ایجاد ایمنی، مبتلا نشدن به فرم شدید بیماری و کاهش بار مراجعه بیماران به مراکز درمانی نداشته است. این نابسامانی حاصل نبود فرهنگ درباره واکسیناسیون است.
واکسن عارضه دارد اما نه به اندازه کرونا
به گفته هاشمیان، این که مردم به بهانه عارضه واکسنها از تزریق آن امتناع میکنند، اشتباه بزرگی است: واکسن عارضه دارد اما در مقابل عوارضی که کرونا برای بیماران به ویژه در فرمهای شدید به وجود میآورد، بسیار کم است. این در حالی است که از زمان شروع واکسیناسیون در کشور، هیچ زمانی فرصتی برای مناظره افراد موافق و مخالف واکسن فراهم نشده تا با مستندات علمی تاثیرات خوب واکسنها مطرح شود.
گروههای مخالف واکسن به شدت فعال هستند و حتی ما را تهدید میکنند. قرار نیست که پزشکان، در آیسییو بیماران واکسن نزده را تحویل بهشت زهرا بدهند، ما وظیفه داریم که مردم را نسبت به تاثیرات خوب واکسن آگاه کنیم تا خطرات ناشی از ابتلا به کرونا در آنها کاهش پیدا کند. با وجود مشکلات عدیدهای که به دلیل پاندمی کرونا ایجاد شد، باز هم مجبوریم به مردم التماس کنیم که واکسن بزنند. در هیچ کشوری به اندازه ایران تبلیغات ضد واکسن وجود ندارد و فعالیتهای غیرعلمی آنها بلای جان جامعه پزشکی و مردم شده است.