به گزارش مردم فردا،من کیام؟
محمدرضا لبیب هستم، متولد 1369
در دانشگاه در مقطع کارشناسی، مهندسی برق و در مقطع ارشد، فلسفه خواندهام. من از آن آدمهایی هستم که به آن ها میگویند «ابوالمشاغل» یعنی شغلهای متفاوتی دارم اما اگر بخواهم در حیطه هنری خودم را معرفی کنم، دوبلور، گوینده رادیو و بازیگر تئاتر هستم.
دقیقا چه کار میکنم؟
این روزها در حال اجرای یک برنامه صبحگاهی در رادیو اقتصاد و برنامه هفتگی «صبح جمعه با شما» هستم. بعدازظهرها هم در استودیوی شخصی خودم مشغول نریشن گفتن، ضبط کتاب صوتی، آنونس و تیزر هستم اما اصلیترین فعالیتم، دوبله است؛ کاری بسیار پیچیده که ترکیبی از گویندگی و بازیگری است و به آموزش، دانش و استعداد نیاز دارد.
شما چطور میتوانید همکار من شوید؟
اگر به دوبله علاقهمندید، در نوجوانی، فرصت کافی دارید که خودتان را برای ورود به این حرفه آماده کنید اما چطور؟ اول از همه باید بدانید پایه هنر دوبلاژ، بازیگری تئاتر است. کسانی که بیان تئاتری دارند، در دوبله خیلی موفقتر خواهند بود.
نکته بعدی، مطالعه است؛ شما در دوبله نقشهای متنوعی بازی میکنید و داستان و رمان خواندن به شما کمک میکند که خودتان را به شخصیتهای مختلف نزدیک کنید. هنرپیشهای که در یک فیلم بازی میکند، ماهها برای ساختن شخصیت وقت دارد اما شما بهعنوان دوبلور باید بتوانید درعرض چند ساعت آن شخصیت را بشناسید و این کار فقط وقتی ممکن است که آرشیو خوبی در ذهنتان از شخصیتهای داستانی و مردم کوچهوبازار داشته باشید تا بتوانید از آنها استفاده کنید.
توصیه سوم من، فیلم دیدن است. شما باید زیاد فیلم ببینید؛ کلاسیکها، جدیدها و به خصوص فیلمهای دوبله و سعی کنید دوبلورها را بشناسید و تواناییها و تفاوتهایشان را در کار درک کنید. با بزرگان هنر دوبلاژ آشنا شوید و کارهایشان را بشنوید.
در نوجوانی میتوان وارد دنیای دوبله شد؟
عجله، آفت حرفه دوبله است؛ عجله برای وارد شدن به این شغل، برای نقش گفتن، نقش یک گفتن، پخش شدن صدا و پول درآوردن. پیشنهاد میکنم که در این سن، به پرورش خودتان بپردازید و روی یاد گرفتن یک مهارت، هنر یا ورود به دانشگاه سرمایهگذاری کنید. بعد همزمان با تحصیل یا مهارتآموزی، در یک گروه دوبلاژ معتبر عضو شوید.
انجمن گویندگان و سرپرستان گفتار فیلم که قدیمیترین انجمن دوبلاژ است و چند گروه انگشتشمار دیگر، مسیرهای ورود به عرصه دوبله هستند که البته شرایطی هم دارند؛ مثلا برای پیوستن به انجمن دوبلاژ حتما باید مدرک کارشناسی داشته باشید. درست است که دوبله از حیث دشواری بهعنوان حرفهای تماموقت از شما زمان و انرژی میگیرد اما از جنبه اقتصادی نمیشود روی آن بهعنوان یک شغل حساب باز کرد.
با یک صدای خوب و آموزش دیده چه کارهای دیگری میشود کرد؟
یک صداپیشه میتواند شغلهای مختلفی داشته باشد که چند نمونه از آن را در این مطلب شناختید. از بین همه کارهای مرتبط با حوزه صدا، پیشنهاد جدیتر من، تولید پادکست است. این روزها دیگر لازم نیست منتظر بمانیم تا مراجع قدرت، رسانهای معرفی کنند که ما در آن کار کنیم.
الان هر کس میتواند رسانه خودش را داشته باشد و پادکست، رسانه دنیای جدید است. کسانی در این عرصه موفق میشوند که علاوه بر تولید محتوای خوب، اصول ساخت اثر رادیویی و بهکار گرفتن صدا را بلد باشند. پادکستهای زیادی هستند که محتوای خوبی دارند و روی کاغذ، عالی بهنظر میرسند اما به دلیل نداشتن شرط دوم، موفق نمیشوند. گویندگی تیزر و پیامهای بازرگانی هم از حوزههایی است که آورده مالی خوبی دارد منتها یک عرصه رقابتی خیلی پیچیده است که ورود به این عرصه و ماندن در آن، سخت و عجیب است.
خوشیها و سختیهای حرفه من چیست؟
چیزی که من را خیلی اذیت میکند، دوبلههای بیکیفیت است که آبروی این حرفه را میبرد و از خوشیهایش همین قدر بگویم که اگر در یک محیط حرفهای قرار بگیرید، این کار تماما لذت است. دوبلور در موقعیتها و تجربههای انسانی مختلف، با بازیگران شریک میشود؛ موقعیتی عاشقانه، وضعیتی اندوهبار، شرایطی ترسناک و کلی تجربه دیگر که با آنها درگیر میشوید، گریه میکنید، میخندید و ظرفیتهایی از شما شکوفا میشود که پیشتر خودتان ندیده بودید.