به گزارش مردم فردا، مفهوم تحقق عدالت در مديريت شهري چيست و مديريت شهري تهران تا چه اندازه در تحقق اين مفهوم در شهر موفق بوده است؟ عدالت مفهومي نسبي است. تنها مي‌توان شاخصه‌هايي براي آن در تعيين كرد. شهر تهران به عنوان يكي از كلانشهرهاي داراي مسايل اقماري همواره نيازمند تمهيداتي براي بهبود وضعيت سكونت و زندگي اجتماعي در شهر بوده است. حجم جمعيتي ساكن در تهران به همراه نيازهاي شهري كه مديران آن مي بايست در تدبير مداوم مرتفع ساختن نيازهاي شهروندان آن باشند موجب آن شده است كه زنجيره‌اي از برنامه‌ريزي‌هاي مداوم در پايتخت جريان داشته باشد. برنامه‌ريزي‌هاي شهري منجر به برخورداري شهروندان از خدمات مناسب شهري و برقراري رفاه شهري مناسب در كلانشهر پر جمعيت مي شود.
اين موضوع كه شهرداري ها در سال‌هاي اخير با چه بينشي براي تحقق عدالت در شهر گام برداشته است و اينكه آيا انتخاب راهبردها و مكانيزم‌هايي كه براي تحقق عدالت شهري قادر به محقق كردن سطح قابل قبول عدالت در شهر بوده موضوعي است كه بررسي آن نياز به زمان بيشتري دارد. مديران شهري ميتوانند با تشخيص گروه‌هاي هدف و شناخت نيازهاي جامعه كم درآمد و همچنين چگونگي پاسخگويي به نيازها با اتخاذ رويكرد كارآمد، تحقق عدالت شهري در زيست اجتماعي شهروندان را تحقق بخشند.
يكي از رويكردهاي مديران شهري تهران به منظور ايجاد مديريت كارآمد و موثر در سال‌هاي اخير اتخاذ راهكار محله محوري و برنامه‌ريزي در چارچوب محلات بود. محله محوري از آنرو مورد توجه قرار گرفت كه گسترش بي رويه و خارج از چارچوب استانداردهاي شهري و شهرسازي و معماري در کلانشهر تهران، چارهاي جز اتخاذ اين راهكار به عنوان راهكار مکمل در جهت ارتقا سطح کیفیت زندگی شهروندان و عدالت محوري براي برنامهريزان شهر تهران باقي نگذاشت. توسعه محله های، رويکرد محله محوري و مديريت شهري محل هاي يکی از موضوعاتي بود که مورد تاكيد مديران شهري در مديريت شهر قرار گرفت.
بدين ترتيب محله محوري به تدريج تبديل به رويكردي شد كه بر اساس آن مديريت شهر به شهروندان واگذار مي شد. تهران به 374 محله تقسيم شد و واگذاري اختيارات در زمينه عمران، فرهنگ و خدمات اجتماعي به محله‌ها صورت گرفت. استقبال از رويكرد محله محور اين نظريه را قوت بخشيد كه برنامه ريزي در سطوح پايين از اثربخشي، كارآمدي و كارايي بيشتري برخوردار است كه با اثرگذاري بيشتر بر جامعه ساكن در جنوب شهر تهران بر تحقق عدالت اجتماعي شهري مي‌افزايد. كاهش فاصله ميان شمال و جنوب شهر نيز از ديگر اقداماتي است كه مي توان آنرا در استراتژي تحقق عدالت شهري گنجاند. طرح موضوع كاهش فاصله شمال و جنوب شهر با انسجام بخشي به مديريت شهري علاوه بر برخورداري شهروندان مستقر در جنوب شهر تهران امكان مراجعه شهروندان ساكن شمال شهر به مراكز مورد نياز در بخش پايين‌تر شهر را فراهم آورد تا بدين ترتيب علاوه بر تعامل شهروندان شمال و جنوب شهر بر امكانات جنوب شهر افزوده شود.
حضور شوراياري‌ها را در تحقق عدالت شهري نمي‌توان ناديده گرفت. شوراياري‌ها به عنوان نهادهاي انسجام يافته بر اساس خواست و نياز شهروندان پروژههاي شهري در محدوده محله‌ها را تكميل كردند. زيباسازي‌ها، نوسازي بافتهاي فرسوده و همچنين اولويتبندي پروژهها با مشاركت شهروندان از جمله دستاوردهاي تشكيل شوراياري‌ها در راستاي تحقق عدالت شهري است.
تحقق عدالت شهري و ايجاد رفاه زيست اجتماعي در شهروندان كلانشهر نه تنها زندگي در شهري همچون تهران را با استانداردهاي جهاني همخوان مي‌كند بلكه حفظ حرمت شهروندان و احترام به حقوق شهروندي را ميسر مي كند. ايجاد دسترسي هاي آسان، برخورداري از امكانات و تكنولوژي‌هاي نوين مورد نياز در زيست شهري، ارائه خدمات متنوع به شهروندان و از همه مهمتر سهيم كردن شهروندان در مديريت و اداره شهر تهران به حفظ جايگاه شهروندان و احترام به كرامت انساني آن‌ها مي‌انجامد. برخورداري از حق زيستن محترمانه در شهر به همراه ايجاد امكاناتي كه شهروندان در صورت احساس نياز بلافاصله قادر به طرح معضلات شهري و مشكلات خود با مديران شهر باشند همگي نشانه‌‌هايي از شكل‌گيري يك مفهوم نسبي به نام عدالت است كه با نمود عيني شاخصه هاي آن در سطح شهر مي‌توان گفت كلانشهر تهران تا چه اندازه از عدالت شهري برخوردار شده است.
مفهوم تحقق عدالت در مديريت شهري چيست و مديريت شهري تهران تا چه اندازه در تحقق اين مفهوم در شهر موفق بوده است؟ عدالت مفهومي نسبي است. تنها مي‌توان شاخصه‌هايي براي آن در تعيين كرد. شهر تهران به عنوان يكي از كلانشهرهاي داراي مسايل اقماري همواره نيازمند تمهيداتي براي بهبود وضعيت سكونت و زندگي اجتماعي در شهر بوده است. حجم جمعيتي ساكن در تهران به همراه نيازهاي شهري كه مديران آن مي بايست در تدبير مداوم مرتفع ساختن نيازهاي شهروندان آن باشند موجب آن شده است كه زنجيره‌اي از برنامه‌ريزي‌هاي مداوم در پايتخت جريان داشته باشد. برنامه‌ريزي‌هاي شهري منجر به برخورداري شهروندان از خدمات مناسب شهري و برقراري رفاه شهري مناسب در كلانشهر پر جمعيت مي شود.
اين موضوع كه شهرداري در سال‌هاي اخير با چه بينشي براي تحقق عدالت در شهر گام برداشته است و اينكه آيا انتخاب راهبردها و مكانيزم‌هايي كه براي تحقق عدالت شهري قادر به محقق كردن سطح قابل قبول عدالت در شهر بوده موضوعي است كه بررسي آن نياز به زمان بيشتري دارد. مديران شهري مي توانند با تشخيص گروه‌هاي هدف و شناخت نيازهاي جامعه كم درآمد و همچنين چگونگي پاسخگويي به نيازها با اتخاذ رويكرد كارآمد، تحقق عدالت شهري در زيست اجتماعي شهروندان را تحقق بخشند.
يكي از رويكردهاي مديران شهري تهران به منظور ايجاد مديريت كارآمد و موثر در سال‌هاي اخير اتخاذ راهكار محله محوري و برنامه‌ريزي در چارچوب محلات بود. محله محوري از آنرو مورد توجه قرار گرفت كه گسترش بي رويه و خارج از چارچوب استانداردهاي شهري و شهرسازي و معماري در کلانشهر تهران، چارهاي جز اتخاذ اين راهكار به عنوان راهكار مکمل در جهت ارتقا سطح کیفیت زندگی شهروندان و عدالت محوري براي برنامه ريزان شهر تهران باقي نگذاشت. توسعه محله ای، رويکرد محله محوري و مديريت شهري محله اي يکی از موضوعاتي بود که مورد تاكيد مديران شهري در مديريت شهر قرار گرفت.
بدين ترتيب محله محوري به تدريج تبديل به رويكردي شد كه بر اساس آن مديريت شهر به شهروندان واگذار مي شد. تهران به 374 محله تقسيم شد و واگذاري اختيارات در زمينه عمران، فرهنگ و خدمات اجتماعي به محله‌ها صورت گرفت. استقبال از رويكرد محله محور اين نظريه را قوت بخشيد كه برنامه ريزي در سطوح پايين از اثربخشي، كارآمدي و كارايي بيشتري برخوردار است كه با اثرگذاري بيشتر بر جامعه ساكن در جنوب شهر تهران بر تحقق عدالت اجتماعي شهري مي‌افزايد. كاهش فاصله ميان شمال و جنوب شهر نيز از ديگر اقداماتي است كه مي توان آنرا در استراتژي تحقق عدالت شهري گنجاند. طرح موضوع كاهش فاصله شمال و جنوب شهر با انسجام بخشي به مديريت شهري علاوه بر برخورداري شهروندان مستقر در جنوب شهر تهران امكان مراجعه شهروندان ساكن شمال شهر به مراكز مورد نياز در بخش پايين‌تر شهر را فراهم آورد تا بدين ترتيب علاوه بر تعامل شهروندان شمال و جنوب شهر بر امكانات جنوب شهر افزوده شود.
حضور شوراياري‌ها را در تحقق عدالت شهري نمي‌توان ناديده گرفت. شوراياري‌ها به عنوان نهادهاي انسجام يافته بر اساس خواست و نياز شهروندان پروژه هاي شهري در محدوده محله‌ها را تكميل كردند. زيباسازي‌ها، نوسازي بافته اي فرسوده و همچنين اولويت بندي پروژه ها با مشاركت شهروندان از جمله دستاوردهاي تشكيل شوراياري‌ها در راستاي تحقق عدالت شهري است.
تحقق عدالت شهري و ايجاد رفاه زيست اجتماعي در شهروندان كلانشهر نه تنها زندگي در شهري همچون تهران را با استانداردهاي جهاني همخوان مي‌كند بلكه حفظ حرمت شهروندان و احترام به حقوق شهروندي را ميسر مي كند. ايجاد دسترسي هاي آسان، برخورداري از امكانات و تكنولوژي‌هاي نوين مورد نياز در زيست شهري، ارائه خدمات متنوع به شهروندان و از همه مهمتر سهيم كردن شهروندان در مديريت و اداره شهر تهران به حفظ جايگاه شهروندان و احترام به كرامت انساني آن‌ها مي‌انجامد. برخورداري از حق زيستن محترمانه در شهر به همراه ايجاد امكاناتي كه شهروندان در صورت احساس نياز بلافاصله قادر به طرح معضلات شهري و مشكلات خود با مديران شهر باشند همگي نشانه‌‌هايي از شكل‌گيري يك مفهوم نسبي به نام عدالت است كه با نمود عيني شاخصه هاي آن در سطح شهر مي‌توان گفت كلانشهر تهران تا چه اندازه از عدالت شهري برخوردار شده است.
دریافت صفحه با کد QR