زنگ خطر نرخ سود بین بانکی

به گزارش مردم فردا،نرخ سود بین بانکی با وجود سه نوبت اقدام تیم اقتصادی دولت و هماهنگی بین بانک مرکزی و بورس برای کاهش این نرخ، بار دیگر به محدوده 21 درصد نزدیک شد تا مشخص شود علاوه بر افزایش چراغ خاموش نرخ های سود سپرده، نرخ سود بین بانکی نیز روند افزایشی داشته است تا اقتصاد کشور عملا با تبعات رکودآفرین افزایش نرخ سود مواجه شود.
بانک ها در مسیر افزایش نرخ سود
به گزارش خراسان، نرخ سود بین بانکی یکی از شاخص های مهم نرخ سود در کشور است که نشان می دهد بانک ها با چه نرخی بین خود مبادله پول انجام می دهند. بر این اساس بانک ها برای مصارف روزمره گاه دچار کمبود نقدینگی و ناترازی می شوند و این ناترازی را با دریافت وام از دیگر بانک ها در بازار بین بانکی جبران می کنند. بررسی های خراسان از صورت های مالی بانک ها نشان می دهد که بانک های ناتراز گاه تا بیش از 400 برابر طلب از دیگر بانک ها، بدهی به سایر بانک ها دارند. افزایش این نرخ، نشان دهنده ناترازی بانک ها و تلاش برای جبران کسری خود حتی با نرخ های سود بالاست. در چنین شرایطی این افزایش موجب افزایش نرخ سود سپرده و تسهیلات می شود. چنان که همزمان، خبرها حاکی از اقدام برخی بانک ها برای افزایش چراغ خاموش نرخ سود سپرده است، به‌گونه‌ای که تعدادی از بانک‌های دولتی برای افزایش نرخ سود سپرده به بالاتر از سقف 18 درصد مصوب شورای پول و اعتبار اقدام و سپرده های جدید را با نرخ سود تا ۲۰ درصد افتتاح کرده اند یا تمدید می کنند. در این میان بانک های خصوصی پا را فراتر گذاشته اند و گاه نرخ های سود تا 24 درصد نیز پرداخت می کنند. این در شرایطی است که شورای پول و اعتبار به تازگی با درخواست افزایش نرخ سود مخالفت کرده است.
فراز و فرود نرخ سود بین بانکی
از منظر بسیاری از کارشناسان، افزایش نرخ سود بین بانکی چون منجر به افزایش نرخ سود بانک ها می شود، رقیب جدی سرمایه گذاری در بورس است. بازار سرمایه پس از نوسان شدید و حباب عجیب و غریب سال 99، همچنان در حال درجا زدن است و اعتماد سرمایه گذاران را جلب نکرده است. در این میان اخبار افزایش نرخ سود بین بانکی و نرخ سود بانک ها، ضربه مهم دیگری به بازار سرمایه زد و شاخص کل را پس از شش ماه بار دیگر به کانال یک میلیون و 300 هزار واحد نزول داد. این در حالی است که دولت در بسته حمایت از بورس در اواخر پاییز سال گذشته، کاهش نرخ سود بین بانکی به کمتر از 20 درصد را هدف گذاری کرد. هدفی که هیچ گاه محقق نشد. از آن زمان با وجود دو نوبت مداخلات تیم اقتصادی دولت و جلسات مسئولان بورس و بانک مرکزی برای کاهش نرخ سود بین بانکی، این نرخ پس از کاهش مقطعی بار دیگر افزایش یافته و به 21 درصد نزدیک شده است. اوایل مرداد آخرین نشست رئیس کل بانک مرکزی و رئیس سازمان بورس در این باره بود. با این حال نمودار نشان می دهد که هر بار با افزایش نرخ سود بین بانکی بازار سرمایه دچار ریزش شده است، سیاست مقطعی بانک مرکزی برای کاهش نرخ سود بین بانکی فقط برای چند هفته موثر بوده است و پس از آن بازار با افت نرخ سود بین بانکی مواجه شده است.
اکنون با افزایش نرخ سود بانکی بیم آن می رود که تجربه تلخ افزایش این نرخ در اواسط دهه 90 که به مسابقه جذب سپرده با نرخ های بالا و در نتیجه ناترازی برخی بانک ها در رشد نقدینگی و تورم منجر شد، تکرار و زحمات بانک مرکزی در ماه های اخیر برای مهار رشد نقدینگی کم اثر شود. بنابراین به نظر می رسد اقدام عاجل بانک مرکزی برای مهار رشد نرخ سود بین بانکی ضروری است.