«علی باقری کنی»، معاون سیاسی وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در مصاحبهای با روزنامه «گاردین» که بامداد جمعه (21 آبان/ 12 نوامبر) به زبان انگلیسی منتشر شده گفت: «برجام، دارای چارچوب روشنی است و سایر مسائل (غیر از مسائل هستهای) به آن مربوط نیستند. ما بر سر قابلیتهای دفاعی یا امنیتمان مذاکره نخواهیم کرد.»*
معاون وزیر خارجه ایران در این مصاحبه همچنین تأکید کرد که ایران خواستار تعهدی مبنی بر این است که آمریکا بار دیگر از توافق هستهای خارج نخواهد شد.
گاردین از قول باقری کنی نوشته که در دورهای قبلی مذاکرات وین بر سر روشهای راستیآزمایی تحریمهای آمریکا و آثار عملی این رفع تحریمها بر تجارت با ایران توافقی حاصل نشده است.
وی گفت: «ما به راستیآزمایی نیاز داریم و این موضوع، یکی از مسائلی است که هنوز نهایینشده باقی مانده است. فقط کافی نیست که خودکار روی توافق به گردش درآید.»
روزنامه گاردین نوشته مذاکرهکننده ارشد ایران احتمال در نظر گرفتن یک گروه مستقل برای راستیآزمایی رفع تحریمها را منتفی ندانسته است.
هفتمین دور مذاکرات وین برای رفع تحریمهای غیرقانونی اعمالشده علیه ایران قرار است از روز 8 آذرماه آغاز شوند. «علی باقری» در هفته جاری برای رایزنی درباره مذاکرات رفع تحریم به پاریس، برلین و لندن سفر کرده است.
گاردین نوشته باقری برای دفاع از موضع ایران مبنی بر اینکه آمریکا بایستی به ایران درباره پایبندی به برجام ضمانت بدهد تصریح کرد: «مسئله به توافق مربوط میشود نه سیاست. اگر میان دو دولت توافق صلح حاصل شود، آن توافق، اثر قانونی یک معاهده را خواهد داشت. این، قانون بینالمللی است. نمیشود که قوانین داخلی یک کشور بر یک توافق بینالمللی ارجحیت پیدا کند. چنین چیزی خلاف قوانین بینالمللی است.»
طبق گزارش گاردین، علی باقری اضافه کرده ایران علاوه بر این خواستار آن است که قدرتهای اروپایی هم ضمانت بدهند صرفنظر از مواضع آمریکا به تجارت با ایران ادامه خواهند داد.
مذاکرهکننده ارشد ایران ادعای طرفهای غربی مبنی بر اینکه ایران بعد از ششمین دور گفتوگوهای وین باعث تواقف مذاکرات شده را رد کرد. وی تصریح کرده اینکه یک دولت جدید برای آماده کردن مواضعش در مذاکرات به وقت نیاز داشته باشد طبیعی است.
وی همچنین بر ضرورت رفع تمامی تحریمهای غیرقانونی آمریکا تأکید کرده است. باقری گفت: «چیزی که ما میگوییم این است که طبق برجام، تحریمها باید برداشته شوند. ما یک توافق کردهایم و دیدگاهمان این است که آن توافق بایستی اجرا شود.»
معاون وزیر خارجه ایران در پاسخ به این سوال که آیا درخواست او بازگشت مذاکرات وین به نقطه آغاز است گفت: «مسئله مهم، این نیست که از کجا شروع کردهایم؛ مسئله مهم این است که ما به توافقی برسیم که برای طرفها نتایج عملی در برداشته باشد.»
او در ادامه گفت: «هدف اصلی ما رفع تحریمهای قانونی است که آنها با نقض قطعنامههای سازمان ملل به ملت ایران تحمیل کردهاند. هر تحریم در نقض برجام که توسط رئیسجمهور اوباما یا رئیسجمهور ترامپ وضع شده بایستی رفع شوند.»
دولت «جو بایدن» مدعی است قصد دارد از طریق مذاکرات جاری در شهر وین، پایتخت اتریش زمینههای لازم برای بازگشت کشورش به توافق هستهای برجام را فراهم کند.
تا کنون ۶ دور مذاکره در شهر وین میان آمریکا و سایر طرفهای برجام غیر از ایران برای تسهیل بازگشت آمریکا به برجام انجام شده است. طرفها میگویند پیشرفتهای ملموسی در این مذاکرات حاصل شده اما پارهای اختلافات کماکان باقی است.
یکی از زمینههای اختلاف در این مذاکرات اصرار آمریکا بر حفظ برخی از تحریمهایی است که دولت «دونالد ترامپ» بعد از خروج از برجام علیه ایران اعمال کرده است. مضاف بر این، دولت بایدن اعلام کرده هیچگونه ضمانتی نمیتواند درباره عدم خروج دوباره دولتهای بعدی آمریکا از برجام بدهد.
مضاف بر این، مقامهای دولت آمریکا پیش از این تصریح کردهاند که قصد دارند از ورود به برجام به عنوان «سکویی» جهت پرداختن به سایر اختلافات از جمله مسائل موشکی و منطقهای استفاده کنند.