به گزارش
مردم فردا،کربن آبی که ناشی از سوختهای فسیلی است، توسط زیستگاههای ساحلی و دریایی ازجمله جنگلهای حرا جذب میشود. ۲۱هزار هکتار جنگل حرا در خلیجفارس و دریای عمان وجود دارد که زیستگاه و محل زادآوری بسیاری از گونههاست، اما در برخی نقاط بهدلیل دستکاریهای انسانی، مسدود کردن برخی نقاط جزر و مدی و نرسیدن آب مناسب به برخی مناطق، جنگلهای حرا از بین رفتهاند.
در سالهای اخیر با کمک جوامع محلی و همکاری برخی ارگانها، تعدادی از گونههای گیاهی در نقاطی از حاشیه رودخانه بهمنشیر در استان خوزستان تا خلیج چابهار در حال احیا شدن است.هسته مرکزی ذخیرهگاه حرا (مانگرو) در ایران بستر کمعمق بین نوار ساحلی سرزمینی و جزیره قشم است. اخیرا طرح احیای جنگلهای حرا به حوالی قشم و بندرعباس رسیده است؛ ۷۵هزار اصله نهال حرایی ماههای آینده در خط ساحل شمالی جزیره قشم کاشته میشود. «حراکاری» بخشی از پروژه کاشت 1.5میلیون اصله نهال مانگرو در استان هرمزگان است. این پروژه در نقاط مستعد خط ساحلی خلیجفارس اجرایی خواهد شد. در سالهای گذشته بیش از 10میلیون نهال حرا با مشارکت جوامع محلی تولید و در حد فواصل جزر و مد دریا کاشته شده است، اما مخاطرات این جنگلها از احداث جاده و پرورش میگو گرفته تا تخلیه سوخت قاچاق، بیشتر از سرعت کاشت و رشد آنهاست.با این حال، گسترش کمربند سبز نگین خلیجفارس با مشارکت مردم و جامعه محلی ادامه خواهد داشت؛ بهطور مثال مدیر محیطزیست سازمان منطقه آزاد قشم از مشارکت فعال جامعه محلی و روستانشینان این جزیره در حفاظت و توسعه جنگلهای حرا بهعنوان ذخیرهگاه زیستکره خبر میدهد و میگوید: با اجرای این طرح ۱۲۰هکتار از خط ساحل شمالی جزیره قشم در مناطق «لافت» و «گورزین» به سمت «طبل» و «دهخدا» زیرکشت نهال حرا میرود. برای اجرای این طرح ۷۰۰میلیون تومان اعتبار اختصاص یافته است. این پروژه با هدف توسعه جنگلهای مانگرو، حفاظت ساحل و تقویت زیستبومهای ساحلی در جنوب کشور است. سال51 اراضی پوشیده از مانگرو در سطح ملی بهعنوان منطقه حفاظتشده تحت مدیریت قرار گرفت و در سال54 بهعنوان ذخیرهگاه زیستکره ثبت شد. تنها ۵۵کشور دنیا و ۱۴کشور آسیایی دارای سطوح وسیع جنگلهای حرا هستند و ایران در رتبه ۴۳ است. درختان مانگرو منبع مهم ذخیره کربن هستند. ۲۵جنگلهای مانگرو در منطقه هند- اقیانوس آرام نیز به ازای هر هکتار جنگل، 4برابر بیش از جنگلهای استوایی ذخیره کربن دارند.
عوامل تخریب
جنگلزدایی بهمنظور توسعه مناطق ساحلی در 50سال اخیر منجر به نابودی 20 تا 30درصدی جنگلهای حرا در دنیا شده است و این روند سالانه به میزان 2درصد ادامه دارد. آفات، توفان و باران اسیدی، ورود آبهای آلوده حاصل از فاضلاب شهری، صنعتی و آلودگیهای نفتی، توسعه اسکلهها و بنادر و عدمارزیابی زیستمحیطی در پروژهها اصلیترین علت نابودی جنگلهای حراست. سرشاخهزنی بهمنظور تامین غذای دام و جادهسازی بهمنظور کوتاه کردن راه شهرهای ساحلی و آبزیپروری بقای این جنگلها را به خطر انداخته است.
جذب کربن بیشتر
جنگلهای حرا، شورهزارهای ساحلی و علفزارهای دریایی، اکوسیستمهای جذب کربن آبی هستند. هر هکتار از انواع اکوسیستمهای کربن آبی میتواند تا دوبرابر جذب کربن بیشتر نسبت به سایر پوششهای گیاهی داشته باشد. جنگلهای حرا ارزش اقتصادی بالا برای ساکنان مناطق دارد. حفظ و بازیابی زیستگاههای آبزیان، حذف آلایندههای ساحلی، غنیسازی خاک، حفظ مناطق ساحلی در برابر توفان، سیل، و فرسایش ازجمله منافع جنگلهای حراست. سازمانهای حفاظت محیطزیست و منابع طبیعی بهدنبال توسعه جنگلهای حرا با کمک فناوریهای نوین هستند تا به جذب و کاهش کربن و افزایش تابآوری زیستگاههای حساس کمک کنند.